خدمات پس از چاپ(قسمت دوم)

سلفون (لمینت) کردن :

سلفون پوششی نازک و اغلب پلاستیکی است که روی جلد کتاب و مجله برخی از پوستر ها و مانند آن کشیده می شود تا هم زیبایی آن بیشتر شود و هم ضربه های ناخن و مانند آن کمتر بر روی جلد خش ایجاد کند. لمینت کردن یکی از سریع ترین و ساده ترین روش های محافظت از کار چاپی است. در سیستم لمینت یا چسبیدن لایه بسیار نازک و شفاف پلاستیکی بر یک یا دو طرف یک کار چاپی ، از آن در برابر رطوبت و سایر آسیب های محیطی ، محافظت شده و محصول چاپ شده نهایی در برابر آب و پارگی مقاوم می شود. به علاوه  لمینت ،شدت رنگ ها و کنتراست رنگی در تصاویر چاپ شده را بهبود می بخشد. تصاویر چاپ شده یا رنگ های درخشان ،بیانگر کیفیت بالاتری هستند. لمینت مانع از چین و چروکیدگی، لک شدن، آفتاب خوردگی، سیاه شدگی، بریدگی رنگ و یا چوبی اثر انگشت و سایر آسیب های موجود در محیط، بر کار چاپ شده می شود . سه نوع از دستگاه های لمینت ( Laminators) که اغلب در چاپ دیجیتال به کار می روند عبارتند از : 1- لمینتور کیسه ای یا کتابچه ای (Pouch laminators).لمینت کیسه ای یا کتابچه ای شامل دو قطعه فیلم پلاستیکی از پیش بریده شده است. یک لایه چسب حرارتی نیز روی یکی از این فیلم ها را می پوشاند. برای اینکه این دو قطعه فیلم پلاستیکی حالت کیسه پیدا کنند، از لبه های دو فیلم از یک طرف به هم چسبانده و درزبندی (Seal) می شوند. پس از این دو کار قطعه فیلم حالت یک کتابچه را به خود میگیرند که می توان کار چاپی را درون آن قرارداد. ابعاد فیلم ها باید بزرگتر از کار چاپی باشد به گونه ای که به راحتی کار چاپی را پوشانده و لبه های آنها به یکدیگر چسبانده شود. لمینت کیسه ای را می توان با یک قطعه فیلم نیز انجام داد. در این حالت یک قطعه فیلم پلاستیکی را از وسط، خط (Creasing)می زنند و سپس آن را تا می کنند و بعدکار چاپی را درون آن قرار می دهند. به این نوع لمینت، لمینتکیسه ای پروانه ای(Butterfly)می گویند، زیرا پس از خط اندازی روی فیلم و تا کردن آن، شکلی شبیه به بال های پروانه پیدا می کند ، پس از قرار دادن کار چاپی بین دو قطعه فیلم کیسه ای حاوی سطح چاپ شونده، فیلم، لمینت، و چسب از میان نوردهای گرم تحت فشار عبور می کند تا کلیه لایه های چسبناک به طور کامل به یکدیگر جوش بخورند.

 2-  لمینت های رول حرارتی (Heated Roll laminators)این نوع لمینیتورها از یک یا دو رول بزرگ فیلم استفاده میکنند یک روی این فیلم دارای چسبی است که هنگامی که در معرض حرارت قرار میگیرد، فعال می شود. این چسب هنگامی که کار چاپی از درون لمینیتور عبور میکند روی کار می چسبد. در هنگامی که کار با استفاده از فرآیند دیجیتال چاپ شده باشد، میزان چسبندگی فیلم لمینت به لایه مرکب به نوع، جنس مدیا و همچنین نیروی چسبندگی بین لایه حرارتی و لایه مرکب بستگی دارد. یکی از رول ها بالای ماشین نصب شده ورول بعدی همزمان در زیر ماشین نصب می شود. رول بالایی روی کار را لمینت کرده و همزمان رول پایینی پشت کار را لمینت می کند، به این فرآیند کپسوله کردن( Encapsulation)یا محصور کردن کار چاپی بین دو لایه فیلم می گویند. البته کار را می توان به صورت یک رو نیز لمینت کرد. در بسیاری از موارد به طور معمول نیازی به لمینت کردن پشت کار وجود ندارد. نوع هیربد دستگاه های لمینت می تواند با استفاده از مواد حرارتی روی کار را لمینت کند. این ماشین ها قادر نیستند کار را به صورت پشت و رو لمینت کنند. پس از اتمام لیمنت کار چاپ شده، به طور معمول به یک تیغه تیز جهت جدا کردن کار لمینت شده از ماشین نیاز است. تعداد سیلندرها در لمینیتورهای مختلف متفاوت است. فیلم لمینت به محض وارد شدن به ماشین لمینیتور از میان سیلندرها عبور می کند؛ سیلندر هایی که حرارت را به طور یکسان در همه جای فیلم پخش کرده و سبب جوش خوردن لایه های فیلم به کار چاپی در طول این روند می شوند.

3- لمینیتور های رول سرد (Cold toll laminators) لمینیتورهای رول سرد و لمینتور های کیسه ای سرد از حرارت جهت لمینت کردن کار استفاده نمی کنند. روی فیلم در این گونه لمینت ها نسبت به فشار حساس (Pressure-sensitive) است، بدین معنی که فیلم دارای سطح چسبناک است که در تماس با سطوح کار چاپ شده به آن چسبیده و جوش میخورد. این روش برای لمینت کردن محصولات چاپی که حرارت به آنها آسیب می رساند بسیار مناسب است؛ به طور مثال می توان از مرکب های پایه مومی (wax-based inks) که در اثر گرما ذوب می شوند یا محصولات چاپی حساس به حرارت (temperature-sensitive )که برای آنها از چسب حساس به فشار ( Pressure-sensitive)استفاده می شوند، مانند وینیل یا سایر پلاستیک های زود ذوب نام برد.

انواع فیلم لمینت: فیلم های لمینت به طور کلی به 5 دسته تقسیم می شوند:

فیلم های لمینت حرارتی استاندارد، فیلم های لمینت حرارت پایین ، فیلم های لمینت هیت ست یا (heat-assisted)فیلم های لمینت حساس به فشار و لمینت مایع.

فیلم های لمینت حرارتی استاندارد  

به طور خاص، فیلم پلی استری است با چسب پلی اتیلنی (کپلیمرcopolymer) که برای جوش خوردن ، به دمایی در حدود 210 تا 240 درجه فارنهایت (حدود 98 تا 115 درجه سانتی گراد)احتیاج دارد. استفاده از این فیلم ها با توجه به قیمت پایینی که دارند امروزه بسیار رایج است، اما به همان اندازه کار کردن با آنها مشکل زاست.

فیلم های لمینت حرارت پایین   

این فیلم ها که از پلی استر و چسب پلی اتینلی ساخته شده اند به فیلم های لمینت حرارتی استاندارد شباهت دارند با این تفاوت که در دمای پایین تر- حدود 185 تا 210 درجه فارنهایت (85 تا 98 درجه سانتیگراد)- به کار می چسبند. به نظر می آید این فیلم ها در آینده ای نزدیک جایگزین فیلم های حرارتی استاندارد شوند.

فیلم های لیمنت هیت ست یا –  Heat set or Heat assisted   

این فیلم ها به جز در مواردی خاص، از جنس  PVC یا پلی استر ساخته می شوند. چسب به کار رفته در این فیلم از ترموپلاستیک است که در اثر حرارت نرم شده و خاصیت ارتجایی پیدا می کند. این فیلم برای چسبیدن به محصول چاپی تنها به 175 تا 195 درجه فارنهایت (80 تا 90 درجه سانتی گراد) حرارت احتیاج دارد.

فیلم های لمینت فشاری

این فیلم ها از جنس PVC (پلی وینیل کلراید) یا پلی استر هستند به اضافه چسب آکلرایکی که ترکیب آن بر حسب تولیدکنندگان مختلف آنها می تواند تنوع داشته باشد. گاهی این فیلم ها را فیلم های لمینت سرد می نامند، زیرا برخلاف اغلب فیلم های لمینت به حرارت نیازی نداشته و برای چسبیدن به محصولات چاپ شده تنها نیازمند فشار هستند.

لمینت های مایع

همان پوشش های مایع(liquid-coatings) هستند که برای بهره جویی از آنها به ماشین ها و یا تجهیزات پوشش های مایع نیاز است. این پوشش ها اغلب ، حلال با پایه آبی هستند و ترکیبات آنها توسط تولیدکنندگان مختلف می تواند قدری متفاوت باشد.

مقایسه لمینت های حرارتی و فشاری

تفاوت های فراوانی میان لمینت های حرارتی و لمنیت های فشار PVC وجود دارد.  PSA یا همان لمنیت های فشاری با حداقل حرارت به کار چاپی می چسبند و برای طیف وسیع تری از محصولات چاپی مورد استفاده قرار میگیرند. زیرا که برای محصولات چاپی حساب به حرارت و تونرهای حساب چاپ دیجیتال بهترین گزینه هستند. از سوی دیگر فیلم های PSA با قابلیت محافظت از کار چاپ شده در مقابل اشعه UV برای طیف گسترده و متنوعی از محصولات چاپ های indoor و  outdoor   به کار می روند. لمینت های حرارتی مقرون به صرفه تر از لمینت های فشاری بوده و کمترین میزان باطله را دارند.تجربه ثابت کرده که این ماشین ها بسیار با دوام هستند و برای دامنه وسیعی از محصولات چاپی indoor به کار می روند.

لمینت های حرارتی علاوه بر حفاظت کار چاپ شده استحکام و کیفیت تصویری آن را نیز افزایش می دهند. لمینت های حرارتی برای مصرف در بازار چاپ دیجیتال اغلب از لایه پلی استری به علاوه یک لایه چسب پلی اتیلن ساخته می شوند. در مقابل  PSAرا میتوان از هر ماده ای از پلی استر گرفته تا پلی کربنات و وینیل تهیه کرد.